Mesafeli sözleşmeler Uygulama Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmelik
Yayımlandığı R. Gazete Tarihi: 14/6/2003 - Sayı: 25137
AmaçMadde
1- Bu
Yönetmeliğin amacı, mesafeli sözleşmeler hakkında uygulama usul ve esaslarını
düzenlemektir.
KapsamMadde
2- Bu
Yönetmelik, yazılı, görsel ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları
kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan, malın veya
hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan
sözleşmelere uygulanır.
DayanakMadde
3- Bu
Yönetmelik, 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında
Kanunun 31 inci ve bu Kanuna 4822 sayılı Kanunla eklenen 9/A maddelerine
dayanılarak hazırlanmıştır.
TanımlarMadde
4- Bu
Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: Sanayi
ve Ticaret Bakanlığını,
b) Bakan: Sanayi
ve Ticaret Bakanını
c) Mal: Alış-verişe
konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve elektronik
ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri
maddi malları,
d) Hizmet: Bir
ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü
faaliyeti,
e) Satıcı: Kamu
tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında
tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri,
f) Sağlayıcı: Kamu
tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında
tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri,
g) Tüketici: Bir
mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya
yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi,
h) Kredi veren: Mevzuatları
gereği tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili olan banka, özel finans kuruluşu
ve finansman şirketlerini,
ı) Mesafeli Sözleşme: Yazılı,
görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak
ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin
tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmeleri,
j) (Ek: 9/10/2007-26668 RG) Sürekli veri taşıyıcısı: Tüketicinin,
kendisine kişisel olarak gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak
makul bir süre incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini sağlayan ve
kaydedilen bilgiye aynen ulaşılmasına imkan veren her türlü aracı,
ifade eder.
Ön Bilgiler
Madde 5- (Değişik birinci cümle: 9/10/2007-26668 RG) Tüketici,
mesafeli sözleşmenin akdinden önce, aşağıdaki bilgilerin tamamının yer aldığı
bilgilendirme formunun verilmesi suretiyle, açık, anlaşılır ve kullanılan
iletişim vasıtasına uygun bir şekilde bilgilendirilir.
a) Satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer
erişim bilgileri,
b) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin temel özellikleri,
c) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin tüm vergiler dahil satış fiyatı,
d) Satıcı veya sağlayıcının fiyat dahil tüm vaatlerinin geçerlilik süresi,
e) Tüketicinin ödemelerinin nasıl yapılacağına dair bilgiler,
f) Teslimat ve ifanın nasıl yapılacağına ve varsa buna ilişkin masrafların
tutarı ve kimin tarafından karşılanacağına dair bilgiler,
g) Cayma hakkı ve bu hakkın nasıl kullanılacağına dair bilgiler,
h) Tüketiciye bir maliyeti varsa kullanılan iletişim yollarının ücreti,
ı) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin, teslim ve ifa tarihlerine ilişkin
program,
j) Tüketicinin talep ve şikayetlerini iletebileceği satıcı veya sağlayıcının
açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri.
(Ek: 9/10/2007-26668 RG; Yön., m. 2) Sözlü
iletişim araçlarının kullanılması durumunda, ayrıca satıcı veya sağlayıcının,
kimliğini ve görüşmenin ticari amacını her görüşmenin başında tüketiciye açık
bir biçimde bildirmesi zorunludur.
Ön Bilgilerin Doğruluğunun Yazılı Olarak Kanıtlanması
Madde 6- ( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Bu
Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen bilgilendirme formunun, sözleşmenin
kurulmasından önce tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, bu bilgileri
edindiğini yazılı olarak teyit etmedikçe sözleşme akdedilemez. Elektronik
ortamda yapılan sözleşmelerde teyit işlemi, yine elektronik ortamda yapılır.
Satıcı veya sağlayıcı, mallar için sözleşme konusu mal tüketiciye ulaşmadan,
hizmetler için de en geç sözleşmenin ifasından önce yazılı olarak, elektronik
ortamda yapılan sözleşmelerde ise tüketici tarafından kullanılabilir veya
sürekli olarak erişilebilir başka bir sürekli veri taşıyıcısıyla bilgilendirme
formunu tüketiciye ulaştırmak zorundadır.
Sözleşmede Bulunması Gereken Şartlar
Madde 7- ( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Mesafeli
sözleşmenin, tüketici tarafından kullanılabilir veya sürekli olarak erişilebilir
başka bir sürekli veri taşıyıcısıyla tüketiciye verilmesi zorunludur.
Sözleşmede;
a) Tüketicinin, satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve
varsa diğer erişim bilgileri,
b) Sözleşmenin düzenlendiği tarih,
c) Malın veya hizmetin teslim veya ifa tarihi ve şekli,
d) Teslimat ve ifaya ilişkin masrafların tutarı ve kimin tarafından
karşılanacağına dair bilgiler,
e) Sözleşme konusu malın veya hizmetin cinsi veya türü, miktarı ve varsa marka
ve modeli,
f) Malın veya hizmetin Türk Lirası olarak vergiler dahil peşin satış fiyatı,
g) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirası olarak toplam satış
fiyatı,
h) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirtilen faiz
oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı,
ı) Peşinat tutarı,
j) Ödeme planı,
k) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları, yer alır.
Cayma Hakkı
Madde 8- Tüketici;
mal satışına ilişkin mesafeli sözleşmelerde, teslim aldığı tarihten itibaren
yedi gün içerisinde hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir
gerekçe göstermeksizin malı reddederek sözleşmeden cayma hakkına sahiptir.
Hizmet sunumuna ilişkin mesafeli sözleşmelerde ise, bu süre sözleşmenin
imzalandığı tarihte başlar. Sözleşmede, hizmetin ifasının 7 günlük süre dolmadan
yapılması kararlaştırılmışsa, tüketici ifanın başlayacağı tarihe kadar cayma
hakkını kullanabilir. Cayma hakkının kullanımından kaynaklanan masraflar satıcı
veya sağlayıcıya aittir.
Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler ve tüketiciye anında teslim
edilen mallara ilişkin sözleşmeler cayma hakkı ve kullanımına ilişkin hükümlere
tabi değildir. Malın teslimi sözleşmeye taraf olan tüketici dışında bir kişiye
yapılsa dahi tüketici cayma hakkını kullanabilir. Bu durumda satıcı malı 9 uncu
maddenin dördüncü fıkrası hükmü uyarınca üçüncü kişiden teslim alır.
Tüketicinin özel istek ve talepleri uyarınca üretilen veya üzerinde değişiklik
ya da ilaveler yapılarak kişiye özel hale getirilen mallarda tüketici cayma
hakkını kullanamaz. Ayrıca tüketici, niteliği itibariyle iade edilemeyecek,
hızla bozulma veya son kullanma tarihi geçme ihtimali olan mallar söz konusu
olduğunda cayma hakkını kullanamaz.
( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Satıcı
veya sağlayıcının 6 ncı veya 7 nci maddede belirtilen yükümlülüklerini yerine
getirmemesi halinde, satıcı veya sağlayıcı en geç otuz gün içerisinde eksikliği
giderir. Bu durumda yedi günlük süre, söz konusu eksikliğin giderildiğine dair
bilginin yazılı olarak tüketiciye ulaştırıldığı tarihten itibaren başlar. Aksi
takdirde, tüketici cayma hakkını kullanmak için yedi günlük süre ile bağlı
değildir.
Tüketicinin ödediği bedel kısmen veya tamamen satıcı veya sağlayıcı tarafından
ya da satıcı veya sağlayıcı ile kredi veren arasındaki anlaşmaya dayanılarak
karşılanıyorsa, cayma hakkının kullanılması halinde, kredi sözleşmesi de hiçbir
tazminat veya cezai şart tutarını ödeme yükümlülüğü söz konusu olmaksızın
kendiliğinden sona erer. Ancak bunun için, cayma bildiriminin kredi verene de
yazılı olarak iletilmesi gerekir.
Satıcı ve Sağlayıcının Yükümlülüğü
Madde 9- Satıcı
veya sağlayıcı tüketicinin siparişi kendisine ulaştırdığı andan itibaren en geç
otuz gün içerisinde edimini yerine getirmekle yükümlüdür. Bu süre tüketiciye
daha önceden yazılı olarak bildirilmek koşuluyla en fazla on gün uzatılabilir.
Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin cayma bildiriminin kendisine ulaştığı
tarihten itibaren on gün içinde almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve
tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade etmekle, ayrıca yirmi gün
içinde de malı geri almakla yükümlüdür.
( Değişik: 9/10/2007-26668 RG) Satıcı
veya sağlayıcı mesafeli sözleşme konusu malın veya hizmetin tüketiciye teslimi
veya ifasından önce 5 inci maddede yer alan bilgiler ile 7 nci maddede yer alan
sözleşmeyi tüketiciye vermek ve 6 ncı maddede belirtilen yükümlülükler dahilinde
ön bilgilerin teyidine ilişkin onayı almak zorundadır. Uyuşmazlık halinde ispat
külfeti satıcı veya sağlayıcıya aittir.
Haklı bir sebebe dayanmak şartıyla satıcı veya sağlayıcı, sözleşmeden doğan ifa
yükümlülüğünün süresi dolmadan ve sözleşmede belirtmesi şartıyla, tüketiciye
eşit kalite ve fiyatta mal veya hizmet tedarik edebilir.
Satıcı veya sağlayıcı, sipariş konusu mal veya hizmetin yerine getirilmesinin
imkansızlaştığını ileri sürerek, sözleşme konusu yükümlülüklerini yerine
getiremiyorsa, bu durumu, sözleşmeden doğan ifa yükümlülüğünün süresi dolmadan
tüketiciye bildirir. Ödemiş olduğu bedel ve borç altına sokan tüm belgeleri 10
gün içinde tüketiciye iade eder.
Geri Ödeme
Madde 10- Mesafeli
sözleşmelerde, ödemenin kredi kartı veya benzeri bir ödeme kartı ile yapılması
halinde tüketici, kartın kendi rızası dışında ve hukuka aykırı biçimde
kullanıldığı gerekçesiyle ödeme işleminin iptal edilmesini talep edebilir. Bu
halde, kartı çıkaran kuruluş itirazın kendisine bildirilmesinden itibaren 10 gün
içinde ödeme tutarını tüketiciye iade eder.
Kapsam Dışı Sözleşmeler
Madde 11- Bu
Yönetmelik hükümleri;
a) Banka, sigorta ile ilgili,
b) Otomatik satış makineleri vasıtasıyla akdedilen,
c) Halka açık jetonlu telefonlar vasıtasıyla akdedilen,
d) Açık arttırma yolu ile akdedilen,
e) Gıda, içecek ve günlük tüketim için tüketicinin evine veya işyerine düzenli
olarak sağlanan malların tedariki ile ilgili,
f) Sağlayıcının üstlendiği, barınma, ulaşım, yemek tedariki, sportif ve kültürel
faaliyetler ve eğlence hizmetlerini özel bir günde veya sürede tedarik etmesine
ilişkin hükümler içeren, sözleşmelere uygulanmaz.
Yürürlük
Madde 12- Bu
Yönetmelik 14/6/2003 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 13- Bu
Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür